Osteoartrit Tedavisi
Osteoartrit, dejenerasyon yapması ve uzun süre etkili olmasından dolayı daha doğru olarak ‘osteoartroz’ şeklinde adlandırılmalıdır. ‘İt’ eki iltihabı belirtirken, ‘oz’ eki ‘kronik’ bir rahatsızlığı göstermektedir. (Kronik, ani ve kısa süreli anlamına gelen ‘akut’ tan farklı olarak dejenerasyon yapıcı ve uzun süreli anlamına gelir.) ‘Osteoartrit’ terimi gerçek anlamı ifade etmemesine rağmen en sık kullanılan terimdir ve bu kitapta da kullanılmıştır.
Osteoartrit, romatoit artrit gibi çok yaygın bir hastalıktır. İngiliz Artrit ve Romatizma Konseyi, ingiltere’de yaklaşık beş milyon kişinin bu hastalığı çektiğini tahmin etmektedir. Fakat bunların hepsi çok ağrı çekmediği gibi, eklemlerdeki değişiklikler yalnızca röntgen filmlerinde görülür.
Yaşlı insanları diğerlerinden daha çok etkiler, çünkü yaşlıların eklemleri uzun yıllardan beri kullanılmaktan dolayı a-şınıp yıpranır ve sonuçta dejenerasyonun işaretleri görülür. Hastalığın başladığı yaş genellikle elli civarındadır, fakat daha genç yaştakiler de, özellikle fiziksel olarak çok aktif olan ve eklemlerine fazla yük bindiren sporcular ve dansçılar gibi insanlar da etkilenebilirler. Osteoartrit bir eklem incinmesinden sonra da oluşabilir. Kadınlar erkeklerden biraz daha fazla etkilenirler.
Osteoartrit Belirtileri
Osteoartritin aniden ortaya çıkması nadiren olur. Genellikle bir eklemde rahatsız edici bir ağrı şeklinde yavaş yavaş kendini gösterir. En çok etkilenen eklemler kişinin ağırlığını taşıyan eklemlerdir: kalça, diz, bazen ayak bileği ve ayaklar, özellikle de ayak başparmağının dip tarafı.
Romatoit artritten farklı olarak, osteoartrit yalnızca bir tek eklemi etkiler, hastanın kendisini kötü hissetmesine ve ateşe yol açmaz. Ağrı genellikle egzersiz sonrasında ve günün sonunda artar. Kadınlarda çoğunlukla parmak eklemleri ve başparmağın dip tarafındaki eklem etkilenir ve parmak uçlarındaki eklemlerin çevresinde küçük kemik oluşumları, ya da, yumruları ortaya çıkar. Bunlara, III. George’un doktoru olan ve bu yumruların ilk olarak tanımını yapan ünlü hekim Dr. William Heberden’in adıyla ‘Heberden Yumruları’ denir. Belkemiği eklemleri (omurlar) da osteoartritin etkisine açıktır.
Ağrı ve tutulma genellikle hafiftir ve en sık olarak önerilen analjezik (ağrı kesici) ilaç parasetamoldur. Eklemleri destekleyen kas ve tendonları iyi durumda tutmak da ö-nemli olduğu için, uygun egzersizler yararlı görülür. Osteoartriti olanlar için yüzme en iyi egzersizdir. Su vücudun ağırlığını kaldırdığından hasta organlar karada olduğundan daha serbest bir şekilde çalıştırılabilir.
Osteoartrit, kemik uçlarını koruyan kıkırdak tamamen aşındığı ve kemikler birbirine sürtünmeye başladığı taktirde ağırlaşır. Eklemi saran doku eklem çevresinde gelişen kemik oluşumları yüzünden iltihaplanarak eklemin hareketini ağrılı ve zor bir hale getirir. Eklem hareket ettirildiğinde ani ve keskin bir ağrı olabileceği gibi derinden, rahatsız edici bir ağrı da olabilir. Eklem önemli ölçüde bir sakatlığa yol açarak deforme olabilir ve bu durumda yapay eklem takılması gerekebilir.