Öksürük
Öksürük nefes yollarını temizleme yöntemidir. Öksürük sırasında diyafram gerilir. Böylece nefes yollarındaki hava artığı dışarı atılır ve hava ile birlikte nefes yollarındaki balgamda dışarı atılır. Öksürük uzun süre devamederse, bunun sebebi araştırılmalıdır. Öksürük hastalık olmayıp akçiğer, kalp ve mide hastalıkları veya alınan kimyasal ilaçların yantesirine işarettir. Dakikada 15-20 defa hava tenefüsü yapılır. Akçiğerde 300 milyon hava keseçiği bulunur ve bunlar 100 metrekare bir alan kaplar (bronşite bak). Akciğerlerdeki sensorlar (sensory,sensori, duygu organları aracılığıyla alınan uyarıları his merkezine ileten) oksijene ihtiyaç duyulduğunda beynine bildirir ve beyin yeniden oksijen alınmasını emreder. Dakikada bir kişi 6-9 litre hava alır ve bu sporcularda 50-100 litreye çıkabilir.
Öksürük nasıl oluşur?
Nefes alış-verişlerde toz ve kir akciğere girer ve bunlar en alt uca iner. Burada bakteriler için uygun yaşam ortamı oluşur. Öksürükle akciğere giren artık maddeler ve bakteriler dışarı atılır, yani öksürük immün sisteminin bir savunma mekanizmasıdır. Akciğer mukozası narin tüysü hücrelerle donanmıştır ve öksürünce veya hapşırınca balgam biraz yukarı yıkar ve buradaki tüysü hücrelere takılarak aşağı düşmez ikici hapşırma veya öksürmede balgam dışarı arılır. Balgam bir, iki veya üç defada dışarı atılır. Aynı şekilde burun boşluğu mukozasındada tüysü hücreler (cilliary, sillar) üstündeki sümüksü mukoza tabakası bulunur ve bu hücreler toz vede artık maddeleri tutarak akciğere gitmesini önlerler. Öksürük aynı zamanda bazı hastalıklarında belirtisi olabilir ve bunların başında üşütme gelir.
a-) Akut Öksurük
Akut öksürüğe genelikle üşütme hastalıkları nedeniyle nefes yoları ilthaplanır. Bu iltihaplanmaya virüs, bakteri veya mantarlar birlikte veya tek tek sebep olur. Akut öksürük 3 haftadan az sürer.
b-) Kronik öksürük:
Kronik öksürük 4 haftadan fazla sürerse buna kronik öksürük denir. Kronik öksürüğün bir çok sebebi olabilir ve bunların başında
1-) Kronik bronşit
2-) Emfizem bronşların genişlemesi
3-) Sinüzit
4-) Allerji
5-) Astım
6-) Kalp zafiyeti
7-) Mide içeriğinin geri akması
8-) Kimyasal ilaçların yantesiri
9-) Akciğer hastalıkları
ve nadirende akciğerdeki kötü huylu urlar (kanserli urlar) öksürüğe sebep olur.
Öksürük türleri:
a-) Çocuk hastalıklarındaki öksürük:
Larenjitte çocuk hırıltılı (köpek hırılrısına benzer) tarzda öksürür, boğmacada içini çekermiş gibi öksürme ve astımda örtüyormuş gibi öksürme görülür.
b-) Balgam üreten öksürük:
Akciğer iltihaplanması, kronik bronşit, kronik akciğer hastalıkları, astımlı ve allerjik hastalıklardaki balgam cam gibi parlak ve acıkken iken, üşütme hatalıklarında sarımsı veya yeşilimsi renktedir.
c-) Kanlı öksürük:
Kanlı ve balgamlı tüküren kişilerde akciğer embolizmi (akciğerlerde yabancı bir maddenin damarları tıkaması sonucu oluşan iç kanama), verem, kalp zafiyeti, akciğer kanseri vede nadirende kan hastalığı buna sebep olur.
d-) Tahrişli öksürük:
Nefesle yutulan toz ve kir akciğerde tahrişe sebep olur ve kişi sürekli öksürür. Ayrıca bazı kimyasal ilaçlarda tahrişe neden olur.
Öksürüğün teşhisi:
Doktor hastasını rahatsızlığını çok iyi bilmesi gerekir ve bu nedenle hastalıkla ilgili sorulan sorar ve aşağıdaki bazı muayenelerin yapılması gerekebilir.
1-) Kan muayenesi
2-) Balgam muayenesi
3-) Röntgen çekilmesi
4-) Akciğer foksiyonunun testi
5-) Allerji tesi
6-) Bronşoskopi ile bronşların iç yüzeyinin muayenesi
Hasta ne yapabilir?
1-) Sigarayı bırakmalı
2-) Alkol kulanıyorsa bırakmalı
3-) Evdeki temizlik maddelerine dikkat etmeli
4-) Evdeki yakıt maddelerinden (doğal gaz, gaz yağı, odun, kömür) çıkan gazlar havayı kirletebilir dikkat edilmeli
5-) Odanın nem oranı ölçülmeli ve kuru havalarda ıslak bez asılmalı veya içi su dolu bir kap kaloriferin üzerinde bulundurulmalı
Ayrıca öksürüğe karşı şifalı çayların içilmeside iyi gelir.
Öksürüğün tedavisi:
1-) Öksürük kesici ilaçlar: A. Itırkökü-, çörkotu-, çuhakökü-, sinirliot-, anason preparatları,Gökçek Tonik ve Gökçek İksiri kulanılır.
2-) Balgam söktürücü ilaçlar: Kekikotu-, papatya-, anason-, çuha preparatları, Gökçek Tonik ve Gökçek İksiri kulanılır.
3-) Enhelasyon yapmak için: Bir kısım kekik yağı, bir kısım karanfıl yağı, dört kısım sarı çam yağı ve dört kısım bodur çam yağının karışımından 5-6 damla bir litre kaynarsuya katılarak enhelasyon yapılır.
4-) Antibiyotikler yerine A.Itır-, ZYE preparatları, Gökçek Tonik ve Gökçek İksiri kulanılır.
Bağırsak florası ve kılcal kan dolaşımı sağlıklı yaşayabilmek için çok önemlidir. Çünkü vitamin, mineral, aminoasit, enzim, glikoz, vb, besleyici maddenin hazırlanması, hücrelere ulaşması ve de mikroplarla mücadele eden makrofaj, T ve B- Hücreleri gibi savunma mekanizmalarının hücre aralarında dolaşması buna bağlıdır.Tabii doğru beslenirseniz tedavi sürecide o oranda kısalır. Asla peynir yememeli, çünkü asidoza ve iltihaplanmaya sebep olur.Siyah çay, kahve ve kola içilmemeli, çünkü bağırsakları kurutur ve vitamin, mineral ve aminoasitlerin alımını (absorbesini) önler.Alkol ve sigaranın zararları belli kanser, damarların yağlanması vb, artı uzun süre bira içilirse cinsel ikdidarsızlık ve hatta kısırlığa sebep olmaktadır.Sucuk salam sosis gibi et mamullerine 5-6 ay ara vermek gerekir (sade temiz et az yenilebilir) çünkü asidoza sebep olmaktadır.Bu da birçok hastalığın ana kaynağıdır.Akşam yemeği yerine yoğurt, meyve veya salata yenilebilir veya sebze çorbası içilebilir.Hayvansal besinler, patates, tahıl (beyaz pirinç), bakliyat ve hamurlu yiyecekler, özelikle de tatlılar akşam yenirse tam sindirilmez ve zamanla problemlere sebep olur.Ne kadar beyaz pirinç, patates, hamurlu yiyecekler, tatlı yiyecek ve içecekler, o kadar yağ oluşturur.Çünkü nişasta glikoza (şekere) dönüşür, şekerde yağa dönüşerek vücutta depolanır.Şeker ve antibiyotikler bağırsak mantarları çoğaltır, mantarlar ise her türlü hastalığı tetikler.Tatlı deyince akıla baklava, çikolata, dondurma vs gelir, kavun, karpuz ve üzümde tatlıdır ve bunlarda mantarı tetikler, çünkü aşırı şeker içeriler