Kıl dönmesi (Pilonidal Sinüs), vücutta saç ve gövdeden dökülen kılların, kuyruk sokumunda kıl yumağına dönüşmesidir. Kıl dönmesi genel olarak kuyruk sokumunda oluşur. Çok nadir vakalarda, göbek ve koltuk altında görülür. Derinin içinde duvarı kalın bir kist halini alan baloncuktur. Kişi uzun süre hiç fark etmeden bu hastalıkla yaşayabilmektedir. Sırt ve ense kısmındaki tüylerin dökülmesi sonucunda terleyen deriden içeri girerek, kuyruk sokumunda delik oluşturur. Enfeksiyon nedeniyle delikte apse meydana gelir. Kıl dönmesi daha çok 15-30 yaş arası gençlerde, aşırı kilolu ve çok terleyen kişilerde görülür. Kadınlara oranla erkeklerde daha fazla görülür.
Kıl dönmesi nedenleri: Özellikle sürekli oturarak çalışan kişilerde oluşur. Oturma şekli, kılların deri altına yerleşmesine zemin hazırladığından büyük önem taşır. Kıllı bir vücuda sahip olmak, kıl dönmesi riskini artırabilir. Bu yüzden sık sık duş alıp, iyice kurulanmak gerekir. Böylece kuyruk sokumundaki kılların birikmesi de önlenecektir. Uzun saatler oturmak ya da uzanmakta kıl dönmesi riskini oluşturur. Uzun süre yürümek ya da bisiklete binmekte kuyruk sokumu bölgesinde gerilme ve baskıya neden olabilir. Yağ bezesi, şişlik ya da sivilce şeklinde cilt altı dokusunda yer edinerek kendini belli eder.
Kıl dönmesi oluşumunu önlemek için alınması gereken tedbirler: Özel bir cımbızla dönmüş kılları çekmek, tıraşı farklı yönde yapmak, kılın uzamasına izin vererek kılın daha düz uzamasını sağlamak, kese ya da fırçayla derinin dış tabakasını dökmek, hastalıklı bölgeye kremler uygulamak, uzun süre oturmamak, dar giysiler giymemek kıl dönmesini önleyebilir.
Kıl dönmesi belirtileri : Kuyruk sokumunun bittiği ve kaba etin başladığı yerdeki deride kızarıklık ve kaşıntı, tıraş olunmasına rağmen kılın kalması, ağrılı şişlik ve ateş görülebilir. İlerleyen vakalarda iç çamaşırında akıntı lekeleri görülür. Tedavi edilmediği sürece akıntı ve iltihap oluşacaktır. İltihap kanayacak ve hoş olmayan bir kokuya neden olacaktır. Eğer apseye dönüşürse hasta yürümekte ve oturmakta zorlanacaktır.
Kıl dönmesi tedavisi : Her hastalıkta olduğu gibi, kıl dönmesinde de erken teşhis oldukça önemlidir. Cilt altındaki hastalıklı dokunun büyümesi, hastalığın ilerlemesine neden olur. Böylece yapılacak operasyon da zorlaşacaktır. Uygun tedavi yöntemi seçilmediğinde hastalık tekrarlayabilir. Uygulanacak tedavinin, hekim ve hasta arasındaki ortak kararla belirlenmesi gerekir. Tedavide, kalıcı çözüm için mevcut artık dokunun cerrahi müdahaleyle çıkartılması gerekir. Lokal anesteziyle iltihaplı ve apseli dokunun boşaltılması sağlanmalıdır. Tedaviden sonra hastalığın tekrarlama olasılığı değişir. Çünkü kişinin deri özellikleri, oturma alışkanlıkları, sivilce ve akne oluşumuna yatkın bir cilde sahip olması kıl dönmesinin tekrarlanmasında önemli etkendir.