Epilepsi tanısı hastadan alınan öyküdeki klinik bulgulara göre konur. EEG tanıyı destekler.
Tanı sonrası tedavi süreci oldukça uzundur. Tedavide kullanılan ilaçların çoğu zaman istenmeyen yan etkileri vardır. Tüm bu nedenlerden dolayı epilepsi tanısının çok kesin konması gerekir.Bir çok klinik durum çocukluk çağında epilepsi ile karışmakta ve yanlışlıkla pek çok çocuk yıllarca epilepsi tedavisi almaktadır.
Bu durumların en önemlileri:
Katılma nöbetleri, hareket hastalıkları, senkop, masturbasyon, uyku bozuklukları, narkolepsi ve yalancı nöbetlerdir.Senkop, beyne giden kan akışının azalması nedeniyle oluşan bilinç kaybıdır. Ergenlerde sık görülür. Burada duygusal bir durum sonucu kanın periferde birikmesine neden olan bir vazovagal refleks mevcuttur.
Bu refleksi bazı durumlar uyarır:
İç organların fazla genişlemesi ya da ani dekompresyonu, valsarva manevrası, başın arkaya ani gerilmesi, aşırı sıcaklar. Genellikle yatarken atak olmaz. Eğer çocuk yatarken bayılırsa kalp incelemeleri mutlaka yapılmalıdır. Genelde bayılma öncesi çocuklar başının dönüp, gözlerinin karardığını söylerler. Sonra düşerler. Arkasından katılaşıp titreyebilirler.Cilt soğuk ve soluk olur. Epileptik nöbette bu durum görülmez.Bayılma sık değilse tedavi gerektirmez. Uyaranlardan uzak durmak yeterlidir.
Gece terörü ve uykuda yürüme bazı epileptik nöbet tipleri ile karışabilir. 3-6 yaş arası sık görülür. Çocuk uyuduktan sonra çok korkmuş şekilde uyanır, insanları tanımaz ve yatıştırılamaz. Atak 5-15 dakika sürer. Çocuk bu süre içinde çığlık atabilir, tutulmazsa koşar ve sonra tekrar uykuya geçer. Sonrasında olayı hatırlamaz. Uyku terörü olan çocukların yarısı uykuda yürürler.Çoğunda aile öyküsü vardır. Bu çocukların uyku incelemelerinde solunumun bozulduğu görülmektedir. Solunum bozukluğunun tedavisi ile sorun ortadan kalkar.
Epileptik nöbetlerle karışan diğer bir durum narkolepsi-katapleksidir.Normal kişilerde uykunun REM fazında görülen rüya görme ve şiddetli hipotoni narkolepside uyanıkken görülür. Bu durumun immünolojik olarak hipokretin/oreksin içeren nöronların azalmasıyla görülmektedir.En sık ergenlerde görülür. 5 yaşından önce nadirdir.
En önemli klinik bulguları:
Kısa uyku atakları, gülme, heyecanlanma veya irkilmeyle hastanın yere düşmesi (katapleksi), uyanık olduğu halde kol ve bacağını hareket ettirememe (uyku paralizisi), görsel ve işitsel sanrılar (uyanıkken rüya görmek) Epileptik nöbetle sık karışan durumlardan biri de hareket bozukluklarıdır. (distoni, kore, koreatetoz
). Bunların bir kısmı aileseldir. Ani hareket, irkilme ve ye pozisyon değişikliği atağı uyarır. Vücudun bir ya da iki tarafında olur. 5 dakika olabildiği gibi saatler sürebilir. Ayrıca alkol, kafein, açlık, yorgunluk, nikotin ve stres uyarıcıdır. Ataklarda bilinç kaybı olmaz.
Yalancı nöbetler dikkat toplamak ve ikincil kazanç için etkin bir yöntemdir. Kız ergenlerde daha sık görülür. Cinsel taciz öyküsü sık alınır. Nöbet sırasında hastanın dağınık hareketleri vardır. Tonik
postür ve titremeler izlenir. Kendilerine genellikle zarar vermezler ve idrar ve gaita kaçırma görülmez. Epileptik nöbetlerle sıklıkla karışır. Kesin tanı nöbet sırasında EEG bulgularına bakılarak konur.
Yalancı nöbetler psikolojik danışmanlıkla tedavi edilir.