Ayı üzümü, kışın yaprakları dökülmeyen dalları çiçekli olan ve ayıca fundagillerden olan bir bitki türüdür. Kuzey Avrupa dağlarında ve Kuzey Amerika kayalıklarında ve açık yerlerde yetişmektedir. 2 metre uzunluğa sahip olan bu bitkinin gövdesi odunsu özelliğe sahiptir. Gövdesinden çıkan kökler üst kısmında sık bir bitki örtüsü oluşturmaktadır. Meyvesi kırmızı olan bu bitki kışın kahverengi yapraklarıyla dikkat çekmektedir. Bu bitki genelde Haziran ayında çiçeklenmektedir.
Ayı üzümü Kuzey Anadolu yörelerinde farklı türleri mevcuttur. Kurutulmuş yapraklarından çay olarak faydalanıldığı da bilinmektedir.
Ayı üzümü faydaları
- Ayı üzümü yapraklarından elde edilen çay vücuda dinçlik verir,
- İshale iyi gelir,
- Ateş düşürücü özelliği bulunmaktadır,
- Hazımsızlığa faydalıdır
Ayı üzümü çayı bir litre suya 60 gram katılar ve kaynatılır. Bu şekilde hazırlanan çay içildiğinde prostatın büyümesini engellemektedir. Ayrıca taş düşürür ve idrar yolu iltihabını söker. Ayı üzümü meyveleri yuvarlaktır ve kırmızı renktedir. Avrupa’da yaygın olarak yetişmekte olan bu bitki ülkemizde iğne yapraklı ormanlarda ve taşlıklarda yetişmektedir. Özellikle ülkemizde Kaçkar Dağları’nda bolca yetişmekte olup yapraklarından elde edilen çaya Sapanca çayı denmektedir. Eski şifa kitaplarında bu bitki bolca karışım tariflerinde bulunmaktadır.
Şifalı bitkiler arasında bulunan ayı üzümü kişiye kuvvet vermektedir. İdrar yolları enfeksiyonlarında ve iltihaplarında harika etkileri bulunmaktadır. Ayrıca prostat hastalığına da faydalıdır. Bitkisel tedavi için kullanılmak istendiğinde öncelikle körpe uç kısımları kesilir ve çay gibi kurutulur. Kuruyan yapraklar bir kapta 3 yıl kadar bekletilebilmektedir.
Ayı üzümü içerisinde eter yağlar, hidrokinon, arbutin ve metilarbutin bulunmaktadır. Özellikle idrar yolları iltihabı sonucunda oluşan yanmaları giderirken antibakteriyel özelliğe sahiptir. İdrar yolları iltihabında en etkili bitkidir. Ayı üzümünün yapraklarında glikosit olarak arbutin bulunmaktadır. İdrarda bulunan glikosit parçalanarak alkali yapıya bürünür. Ayı üzümü çayı içildiğinde ise alkaliler idrardan çok kolay atılır.
Ayı üzümü belirli yaş gurubu tarafından sürekli tüketildiğinde genel sağlıkları için çok faydalı olacaktır.